هکاتئوس
هکاته یا هکاتئوسدر 560 قبل از میلاد به دنیا آمد. می گوینداسم او را از نام هکاته یکی از خدایان یونانی انتخاب کرده بودند.هکاته پژوهشگر و جغرافیدان یونانی و طراح نقشهای از دنیا به همراه کتابیبوده است که به «توصیف زمین» معروف است. گزارش بسیار کوتاه او دربارهٔ کیش مغی یکی از کهنترین شواهد یونانی دربارهٔ عقاید دینی ایرانی شمرده میشود که توسط دیوژن نقل شدهاست.
هکاته از اشراف زادگان و سیاستمداران تأثیرگذار ایونی (بخش غربی ترکیه)، از نویسندگان بسیار تأثیرگذار زمان خود و هم عصر تالس، آناکسیمن میلتوسی، آناکسیماندر و هراکلیتوس بود، فلاسفهای که بنیان گذاران دانش بشری به شمار میآیند.
هیچ یک از کتابهای او باقی نمانده و چیز زیادی هم از زندگی او نمیدانیم. یکی از آنها اینست که در هنگام اشغال مصر توسط کمبوجیه، در آن کشور بوده و سربازان یونانیِ سپاه هخامنشی در تبس به دیدار او آمدهاند.اودر 418 قبل از میلاد بدورد حیات گفت
هرودوت
هرودوت، در 484 قبل از میلاد به دنیا آمد .بسیاری او را نخستین تاریخنگار یونانی زبان جهان میدانند. آثار هرودوت تا زمان ما باقی ماندهاست و باعث گشته تا جهانیان چیز های بیشتر از تاریخ بدانند. هرودوت از مردم هالیکارناس، شهر یونانی نشین آسیای صغیر بود و چون در آن هنگام این شهر بخشی از حکومت ایران به شمار میرفت، مورخ مذکور را تبعه ایران ذکر کردهاند البته او هرگز خود را ایرانی ننامید و خود را یونانی می داست. گرچه او را پدر مورخین خواندهاند ولی در واقع نخستین مورخ نبوده، زیرا قبل از او دانشمندان دیگر یونانیها مانند هکاتئوس مطالبی نوشتهاند که به ما نرسیده
هرودوت سفرهای متعدد در ممالک مشرق زمین کرده و تحقیقات خود را راجع به احوال و تاریخ این کشورها نوشتهاست
هرودوت زمان وقوع حوادث تاریخی را در بعضی از گزارشها، درهم و ناهماهنگ نوشتهاست، در موارد زیادی داستانگویی جای تاریخ را گرفته، علاوه براینها گویی روح اسطورهپرستی یونانی هم در آثار هرودوت جایگاه ویژهای داشتهاست. نوشتههای هرودوت درباره بابل و آسور هم آشفته و افسانهآمیز است. وی کاهنان مصر و بابل را مأخذ تحقیقات خویش معرفی کردهاست. با اینوجود کتابهایش در معرفی اوضاع و احوال مشرقزمین در عهد باستان قابلتوجهاست.
نوشتههای او شامل نه کتاب است و از اینجهت آن را «تاریخ در نه کتاب» می نامند و هر یک از کتابهای او به نام یکی از ارباب انواع یونان کهن است. بعضی از محققان تقسیم و نامگذاری آثار هرودوت را از قرون بعد میدانند و معتقدند که تألیفات او در ابتدا تقسیماتی نداشتهاست.
توکودیدس
توکودیدس در 460 قبل از میلاد در آتن در خانواده ای اشرافی زاده شد. در سال ۴۲۴ پ.م در مقام فرمانده بخشی از نیروی دریایی آتن در جنگ های خانگی یونان شرکت کرد و به علت دیر رسیدن به محل ماموریت خود از آتن تبعید شد و بیست سال در تراکیا به سر برد. سپس به آتن بازگشت .وی نویسندهٔ تاریخ جنگ پلوپونزی بود که به شرح وقایع جنگ پلوپونز بین آتن و اسپارت در ۴۱۱ (پیش از میلاد) میپردازد. وی به پدر «تاریخ علمی» ملقب است زیرا برای نخستین بار در دیباچهٔ کتابش به تدوین کلیات معیارهای گواهیآوری و تحلیل تاریخ براساس علت و معلول بدون دخالت دادن نقش خدایان میپردازد.
مرگ او به احتمال بین سالهای ۳۹۵ تا ۴۰۰ پ.م روی داده است.
کتزیاس
تاریخنگار و پزشک یونانی بود. وی از شهر کنیدوس از مستعمرههای یونانی دوریها در آسیای کوچک بود. او ادعا می کرد که میان سالهای ۴۱۵ تا ۳۹۸ پیش از میلاد، پزشک پروشات همسر داریوش دوم و اردشیر دوم شاه هخامنشی بوده است.
بسیاری کتزیاس را دروغ گو و روایات تاریخی او را نا معتبر می شمارند چرا که گفته های او با گفته های دیگر تاریخدانان مطابقت ندارد.
او بیست و سه کتاب نگاشتهاست. شش کتاب او دربارهٔ تاریخ ماد و آشور و بابل و شش کتابش دربارهٔ رویدادهای تاریخ ایران از پادشاهی کورش بزرگ تا مرگ خشایارشا و ده کتاب واپسینش دربارهٔ دنبالهٔ تاریخ ایران تا سال ۳۹۸ (پیش از میلاد) که او از ایران رفتهاست میباشد. او در نگارش کتابهایش از دفترهای پادشاهی ایران در شوش یاری میگرفتهاست. از کتابهایی که دربارهٔ تاریخ ایران و هندوستان نوشته، چیزی به جز گفتاوردهای نویسندگان یونانی و رومی به جای نماندهاست. او کتابهایش را با گویش یونانی ایونی نوشتهاست و نوشتههایش دربارهٔ تاریخ ایران با نوشتههای هرودوت در تضاد بودهاست.از این رو گفته های هرودت را نیز تکذیب می کند.
گزنفون
گزنفون فیلسوف و مورخ یونانی است که سالیان دراز از زندگی خود را در آسیا گذراند. دوران زندگی او بین سالهای ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد بود.
گزنفون از شاگردان سقراط بود و بعدها به خدمت پروخنوس در آمده به عنوان سپاهی اجیر در لشگرکشی کوروش کوچک بر علیه برادرش اردشیر دوم شرکت کرد. پس از مرگ کوروش سپاهیان یونانی گزنفون را به رهنمونی و سروری خود برگزیدند او توانست بازماندهٔ سپاه یونان را از طریق ماد و آسیای صغیر به یونان برساند. آتنیها گزنفون را به تبعید محکوم کردند و او در اواخر عمرش به اسپارت برگشته، در شهر کورینت در گذشت.
گزنفون با همهٔ آوازهٔ جهانگیرش، نویسندهای طراز اول شمرده نمیشود او در واقع تاریخنگار و فیلسوفی خودساخته است و در بیشتر نوشتههایش عنایت و گرایش خاص او به اخلاق و مسایل تعلیم و تربیت به چشم میخورد. گزنفون اغلب کار جهان و زندگی را ساده گرفته و برای هرگونه درد و مشکل اجتماعی و اخلاقی چاره و دارویی در آستین دارد، با این همه، بسان یک مرد به جهت شجاعت و تقوا و سادگیش شخصیتی شایستهٔ احترام است.
نوشتههای معروف او عبارتند از اناباسیس که شرح لشکرکشی کوروش کوچک و برگشت سپاهیان یونانی تحت راهنمایی گزنفون به میهنشان است. کورشنامه (سیروپدی یا تربیت کوروش) که در هشت کتاب پرداخته شده و گزنفون آرای خاص خود را دربارهٔ تربیت جوانان در ضمن این داستان تاریخی بازگو کرده است. میهمانی، یادهای سقراط و سیاست آتنیان.
او در دوستی فردی وفادار و در رفتار و کنش بسیار ملایم بودهاست و در شناخت مردم، مهارت خاصی داشته و با نشان دادن عیب آنان به خودشان، آنها را به تقوا و زهد و تحصیل فرا میخواندهاست. تصویر ساده و بیپیرایه گزنفون از سقراط بیانگر انسانی است که بیش از هر چیز پایبند به اخلاق بوده و آدمی را نیک میشناخته و از این رو در داوری در بارهٔ آنان تساهل میورزیده است. چنین ترسیمی از سقراط ممکن است در بعضی موارد بسیار سادهلوحانه به نظر آید و همین امر نیز باعث شده تا برخی داوری گزنفون را در بارهٔ سقراط نوعی ابتذال و آن را تصویری بیرمق و ناچیز از آن حکیم فرزانه تلقی کنند.
پولیبیوس
پولیبیوس در حدود ۲۰۵-۱۲۵ قبل از میلاد می زیست .وی تاریخ نویس اهل آتن بود. پولیبیوس در زمرهٔ گروگانهای سیاسی، هفده سالی را در تبعیدگاه روم گذراند. او در سال ۱۴۶ پیش از میلاد به آفریقا رفت و حادثهٔ بزرگ آن روزگاران، سقوط دولت نیرومند کارتاژ را نظاره کرد.
پولیبیوس پس از دورهٔ تبعید به آتن بازگشت. نگارش اثر معتبرش «تواریخ» را در تاریخ روم و کشورهای حول و حوش آن به انجام رساند و آن ۴۰ «کتاب» (یا به معنای امروزی چهل باب یا قسمت)را در بر میگرفت که پنج کتاب اوّل و بخشهایی از فصلهایی دیگر آن به دست ما رسیده است. تصنیف او شامل آغاز تاریخ روم، تاریخ مفصل دولت جمهوری، شرح تأسیسات اجتماعی و سیاسی و کنستی توسیون اس
آپولودور آتنی
آپولودور آتنی در حدود 180 قبل از میلاد به دنیا آمد.او از نویسندگان یونانی و شاگرد آریستارخوس بود. بیشتر معروفیتش به خاطر نگارش گاهشمار تاریخ یونان است. گاهشماری او فاصله زمانی بین سقوط تراوا (۱۱۸۴ پ.م.) تا سال ۱۴۴ میلادی را در بر میگرفت. "رسالاتی در باب خدایان" یکی دیگر از تالیفات او است. دایرةالمعارف اساطیر یونان تحت عنوان "کتابخانه" که نگارش آن را به او نسبت میدهند از آن او نیست.
کالیستنس
کالیستنس یا کالیستن دوران زندگی بین سالهای ۳۶۰ تا ۳۲۸ پیش از میلاد خواهر زادهٔ ارسطو فیلسوف نامی یونان بود. در سفر جنگی اسکندر مقدونی به ایران عدهای از دانشمندان مختلف و وقایعنگاران همواره با او بودند. یکی از آنان فیلسوفی دانشمند به نام کالیستنس بود. کالیستنس از ابتدای سفر اسکندر به ایران همراه او نبود. اسکندر قاصدی نزد ارسطو فرستاد که او یا یکی از شاگردانش برای حل مشکلاتی که دارد نزد وی بیاید. ارسطو نیامد و خواهرزادهاش کالیستنس را فرستاد.
کالیستنس تاریخی باب فتوحات اسکندر نگاشته بود اما چون پادشاه متکبر مقدونی داعیهٔ الوهیت داشت و میخواست مقدونیها وی را بپرستند و کالیستنس با این داعیه جداً مخالفت کرد، در نتیجه به امر اسکندر کشته شد و یا به قولی در زندان درگذشت. پس از مرگ این فیلسوف نامی تاریخ وی نیز از میان رفت. توقیف و قتل کالیستنس بعدها ارسطو را نیز از اسکندر مأیوس و ناراضی کرد. این ماجرا در اوقات اقامت سپاه اسکندر در سغد اسکندر را در نزد سربازان یونانی تا حد زیادی منفور ساخت
کوینت کورس
کوینت کورس مورخ رومی متعلق به قرن اول میلادی است، مهمترین تالیفات وی تاریخ اسکندر است که مشتمل بر ده کتاب بوده، لیکن تعدادی از این کتابها مفقود گردیده است. کوینت کورس در نوشتههای خود معنی را فدای لفظ کرده، گذشته از این اطلاعات زیادی در فنون نظامی نداشته است. به همین علت نوشتههای او در بعضی موارد روشن نیست. گذشته از اینکه رویدادهای تاریخی را به ترتیب ذکر نکرده، زمان وقوع حوادث را نیز نادیده گرفته است. به طور کلی در این کتاب مطالب افسانهای بر وقایع تاریخی تفوق دارد. این مولف مباحثی از کتاب خود را اختصاص به آداب و سنن و اخلاق مقدونیها داده که همین قسمت برای تاریخ ایران قدیم، میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.